پنیر لیقوان مشهورترین پنیر سنتی ایرانی است در سراسر جهان به عنوان پنیر سفید ایرانی شناخته میشود. این پنیر شبهنرم بین سه تا دوازده ماه در آبنمک نگه داشته میشود تا برسد.
لیقوان روستایی در ۳۶ کیلومتری جنوب شرقی تبریز در کنار مهرانرود و کوههای سر به فلک کشیده سهند واقع شده و از آن به عنوان پایتخت پنیر ایران یاد میشود؛ پنیر لیقوان، یکی از محبوبترین پنیرهای سنتی آذربایجان برای مردم کشور و حتی مردمان آنسوی مرزهاست، لیقوانیها سالهاست پنیری با طعم خاص در روستای “لیقوان” واقع در دامنهی کوههای سهند تولید میکنند که شاید تازگی و طعم بینظیر این نوع پنیرمحلی در هیچیک از پنیرهای صنعتی جهان یافت نشود.
انواع پنیر لیقوان:
۱. پنیر لیقوان اعلا(پنیر سوپر لیقوان):
پنیر سوپر لیقوان پنیری حاصل شده از شیر خالص گوسفندی تولید شده در چراگاههای خود رو وگیاهان وحشی کوهستان سهند لیقوان است، آب مورد استفاده جهت تولید این پنیر از چشمههای سرشار و معدنی لیقوان و بدون کمترین آهک و نمکها و رسوبها است.
شیر تازه دوشیده شده از دام در کمتر از یک ساعت تحویل واحدهای تولیدی میشود و روند تبدیل و تولید پنیر لیقوان استارت میخورد.
این نوع پنیر طعمی بسیار ترد و خوشمزه دارد، هنگام برش دادن خرد نمیشود و دارای حبابهای انگشت شمار بخصوصی در اندازههای عدس در داخل پنیر است.
۲. پنیر لیقوان معمولی
پنیر لیقوان معمولی نوع خاصی از پنیر لیقوان هست که از شیر گوسفندی مناطق و روستاهای حومه تبریز و سایر شهرهای آذربایجان تهیه میشود.
این نوع شیر گاهی جهت برخورداری از آب معدنی و شرایط آب و هوایی دره لیقوان جهت تبدیل به پنیر، به لیقوان منتقل میشود. هرچند کیفیت شیر نسبتاً خوب است ولی به دلیل وجود فاصله مکانی چند ساعته مابین دام و کارگاه، مدت زمانی طول میکشد تا شیر به واحد تولیدی برسد و فرایند تبدیل شیر به پنیر لیقوان آغاز گردد.
همین اختلاف زمان و کیفیت شیر، سبب افت کیفیت محصول نهایی میشود و پنیر تولید شده را از پنیر سوپر لیقوان متمایز میکند.
۳. پنیر تبریزی
این نوع از پنیر که گاهی از شیر گاو یا شیر مخلوط گاو و گوسفند تولید میشود دارای رنگ متمایل به زرد، کیفیت پایین، خرد شدن هنگام برش و حمل و نقل، نرم و سفت بودن نامتعادل و دارای حبابهای بسیار ریز و اسفنجی شکل است.
لازم به یادآوری هست که وجود حفره های زیاد با سایز های خیلی ریزشبیه اسفنج نشان از تولید پنیر از شیر نیمه فاسد و یا در شرایط غیر بهداشتی را دارد.
پس پنیر لیقوان را با این مشخصه ها بشناسید: پنیر سفید نسبتا نرم که خرد نمیشود و طعمی خاص و ترد دارد که وقتی قاچ را برش میدهیم تعدادی(کمتر از ۲۰) حفره در اندازه نخود و یا بزرگتر داخل آن قابل رویت است.