فراوردہ لبنی
فراوردههای شیر یا لبنیات به آن دسته از مواد غذایی گفته میشود که بر پایه شیر هستند. معمولاً ماده اولیه تولید انواع مصرف لبنیات، شیر گاو است. اما گاهی از شیر سایر پستانداران همچون بز، گوسفند، گاومیش و … نیز استفاده میشود.کارخانه یا مجموعه ای که در آن محصولات لبنی تولید میشود، کارخانه لبنیات یا لبنیاتی خوانده میشود.
محصولات لبنی میتواند برای افرادی که عدم تحمل لاکتوز یا آلرژی به شیر دارند مشکلاتی ایجاد کند. افزایش بیرویه محصولات لبنی میتواند باعث افزایش کلسترول و چربیهای اشباع در بدن شده، و باعث بیماریهای قلبی و سایر بیماریهای خطرناک شود. برخلاف تصور عموم، مصرف لبنیات باعث تولید مخاط و تشدید علائم سرماخوردگی یا آسم نمیشود.
لبنیات منبع عالی پروتئین، کلسیم و ویتامینها برای بزرگسالان، سالمندان و ورزشکاران محسوب میشود. محصولات لبنی سرشار از ویتامینها و مواد معدنی ضروری از جمله کربوهیدراتها، پروتئین، کلسیم، فسفر، پتاسیم، ویتامینهای آ، ویتامین دی، ب 12، ریبوفلاوین و نیاسین هستند. با وجود مواد مغذی موجود در محصولات لبنی، عدهای در رژیم غذایی خود از این محصولات مفید کمتر استفاده میکنند که میتواند مشکلاتی را برای آنها بوجود بیاورد.
فواید مصرف لبنیات:
شیر و لبنیات، منبع بسیار خوبی برای تأمین پروتئین مورد نیاز بدن است، مصرف روزانه دو لیوان شیر، ۵۰ درصد پروتئین مورد نیاز افراد بالغ را تأمین می کند.
• کلسیم موجود در شیر و لبنیات از نرمی استخوان، کندی رشد، خرابی دندان ها در کودکان و پوکی استخوان در بزرگسالان پیشگیری می کند.
• مصرف 3-2 لیوان شیر در روز می تواند نیاز بدن به کلسیم را در افراد بالغ تامین کند.
• فسفر به همراه کلسیم در تشکیل استخوان و استحکام آن موثر بوده و در ساخت بافت های عضلانی، مغز و اعصاب دخالت می نماید.
• شیر حاوی بعضی از ویتامین ها مانند آ، ب12 ، ب2 ، ب 1 است.
• کمبود ویتامین آ باعث شب کوری، ناراحتی های چشمی و کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری های عفونی می گردد.
• کمبود ویتامین ب1 باعث بی اشتهایی، بی حوصلگی، خستگی جسمی و روحی می گردد.
• عوارض کمبود ویتامین ب2 در بدن عبارتند از: پوسته پوسته و خشک شدن پوست اطراف دهان، گوش و بینی . در موارد شدید کمبود، در بینایی اختلال به وجود می آید. مصرف 2 لیوان شیر حدود 50 درصد میزان نیاز به ویتامین ب2 در افراد بالغ را تامین می نماید.
• ویتامین ب12یکی از اجزای ضروری در تشکیل گلبول های قرمز خون است وعوارض کمبود این ویتامین عبارتند از: کم خونی و خستگی. با مصرف روزانه 2 لیوان شیر حدود 50 درصد نیاز بدن افراد بالغ به این ویتامین تامین می شود.
• برای افراد بزرگسال سالم روزانه 2 واحد یا بیشتر از گروه شیر و لبنیات توصیه می شود. زنان باردار و شیرده می بایستی حداقل روزانه 3 واحد از این گروه مصرف کنند.
• از شیر پاستوریزه شده کم چربی ( 2.5 درصد یا کمتر) استفاده کنید.
• پنیر های تهیه شده از شیر پاستوریزه استفاده کنید.
• بستنی هایی بخورید که از شیر پاستوریزه تهیه شده باشد.
• حتما قبل از مصرف هر نوع کشک مقداری آب به آن اضافه کنید و حداقل 5-10 دقیقه در حال بهم زدن بجوشانید.
• مقدار قند بستنی بالاست. بنابراین توصیه می شود در مصرف آن زیاده روی نکنید.
• به دلیل بالا بودن میزان نمک استفاده شده در تهیه کشک توصیه می شود که از انواع کم نمک استفاده کنید.
• بهتر است از شیر و لبنیاتی که با ویتامینD غنی شده اند، استفاده کنید، زیرا این ویتامین برای جذب بهتر کلسیم بسیار مفید است.
• اگر شما بیماری “عدم تحمل لاکتوز” را دارید، شیر بدون لاکتوز و یا پنیر های سفت و ماست را مصرف نمایید.
• هنگام خرید شیر به تاریخ انقضای آن توجه کنید.
• ظرف شیر را تا هنگام مصرف بسته و به دور از مواد بودار نگهداری کنید.
• استفاده از شیر استریل شده برای حمل در مسافرت های خارج از شهر مناسب تر است. این نوع شیرها را (در صورت باز نشدن) می توان تا 4 ماه در دمای محیط نگهداری کرد.
لبنیات و خواص وجود آن در برنامه غذایی روزانه :
- سلامت سیستم گوارش
- سلامت استخوانها
- سلامت دندانها
- مدیریت وزن
- تراکم توده عضلانی و آبرسانی بدن
- کاهش خطر ابتلا به بیماریها
جلوگیری از دیابت و سرطان
منبع : اسنپ مارکت